خشم ورزشکار چه کنترل شود و چه بروز کند، ممکن است نتایج مثبت یا منفی بر عملکرد داشته باشد. رفتار تهاجمی یکی از پی آمدهای خشم است که به نظرمی رسد بروز آن در ورزشهای تیمی به نسبت ورزش های انفرادی، در سطوح بالای عملکرد، در مسابقات با انگیختگی بالا و در ورزش های برخوردی به ویژه برای مردان بیشتر دیده می شود.
در تیم هایی هم که مربیان شدیدا بر پیروزی تاکید دارند استفاده از رفتار تهاجمی و تاکتیک های غیر مجاز بیشتر به چشم می خورد.
به طور مثال: زمانی که در یک مسابقه مهم عقب میمانید و یا تاکتیک های مورد نظرتان را به خوبی نمی توانید اجرا کنید، در لحظات بحرانی مسابقه تمرکزتان را نمی توانید حفظ کنید و گفتگوی درونی منفی اجازه نمی دهد که بر کارتان متمرکز بمانید، و یا با ناداوری مواجه می شوید. این زمانهایی است که ممکن دچار خشم شوید و رفتارهای تهاجمی ناشی از خشم در شما بروز کند.
------------------------------------
برای ارزیابی اینکه آیا رفتاری تهاجمی است یا نه، و چرا ورزشکاران این چنین عمل می کنند مهم است که هدف و غرض از رفتار مورد توجه قرار گیرد و به شرح زیر بررسی شود:
بعد عاطفی خشم : سبب تغییر خلق و خوی می شود و این تغییر بر عملکرد اثرمیگذارد.
ابعاد انگیزشی و شناختی : بروز خشم منجر به افزایش اختلال در تمرکز، پردازش اطلاعات و تصمیم گیری می شود، و نیز بر انگیزش پیشرفت تأثیر می گذارد.
بعد جسمی : در حالت خشم ضربان قلب و فشار خون بالا می رود و کنترل خشم باعث افزایش خطر بیماری های قلبی عروقی می شود.
بعد رفتاری : احتمال بروز رفتار خشونت آمیز و پر خطر در فرد افزایش می یابد.
توصیه هایی که برای کنترل خشم در ورزش ارایه می شود بیشتر بر اساس آرمیدگی و تصویرسازی تنظیم می شود. همچنین رفتارهای حمایتی و تشویقی به کارگیری تلقینات مثبت و نیز آموزش مهارت های ارتباطی می تواند به عنوان راهکارهای مستقیم در پیشگیری از خشم معرفی شوند.
آگاهی از خشونت فردی
سؤالات ذیل به ورزشکاران کمک می کنند تا خشم شان را ارزیابی کنند. می توان آن ها را به تنهایی یا به عنوان بحثی برای تیم به کار برد و راهکارهایی برای چگونگی مواجهه با خشونت در مسابقه ارائه داد.
چه چیزی شما را عصبانی می کند؟
وقتی در مسابقه عصبانی می شوید چه کار می کنید؟
دوست دارید خشم و عصبانیت خود را چگونه کنترل کنید؟
چه عبارت ها یا جمله هایی به شما در مهار خشم کمک می کند؟
همینطور میتوانید از برنامه تصویرسازی را استفاده کنید و آن را یک یا دو بار در روز به کار گیرید. برای نتیجه بهتر آن را با صدای خودتان ضبط کرده و هر روز گوش کنید.
ترس و خشونت دو هیجان قدرتمند هستند. اگر آن ها را رها کنیم و در اقرار و بیان آن ها راحت باشیم، می توانیم براغلب موانع ذهنی خود غلبه کنیم و به سمت موفقیت حرکت نماییم. هر آنچه را که به سمت آن حرکت کنیم، می توانیم به آن غلبه کنیم و هرآنچه را که در مقابلش مقاومت کنیم ممکن است شدیدتر یا مبالغه آمیزتر شوند.
یاریزان | خود مراقبتی در مدیریت خشم در ورزش
دکتر امین ضمیری | روانشناس
