ذوب‌آهن اصفهان، صنعت نفت آبادان (خوزستان)، استقلال (تهران)، پرسپولیس (تهران)، مس رفسنجان (کرمان)، نفت مسجدسلیمان (خوزستان)، آلومینیوم اراک (مرکزی)، گل‌گهر سیرجان (کرمان)، فولاد خوزستان، هوادار تهران، مس کرمان، ملوان بندر انزلی (گیلان)، پیکان تهران، سپاهان اصفهان، نساجی مازندران و تراکتور تبریز (آذربایجان شرقی) در این دوره از رقابت ها حضور دارند.

------------------------------------

سهمیه استان های کشور در این رقابت ها به شرح زیر است:

تهران (۴)، خوزستان (۳)، کرمان (۳)، اصفهان (۲)، گیلان (۱)، آذربایجان شرقی (۱)، مازندران (۱)، مرکزی (۱)

پس از بررسی مالکیت این تیم ها مشخص شد که تنها پنج تیم بصورت خصوصی یا نیمه خصوصی در این رقابت ها اداره می شوند و یازده تیم باقیمانده تحت نظر مستقیم دولت درحال فعالیت هستند. اگر به فوتبال ایران نگاه کنیم تقریبا همه باشگاه های ما یا متعلق به دولت هستند و یا به نحوی از امکانات دولتی استفاده می‌کنند.

تیم‌های خصوصی یا نیمه‌دولتی حاضر در این رقابت‌ها

تراکتور | مالک: محمدرضا زنوزی مطلق (مالک هواپیمایی آتا و رخش خودرو دیزل)

نساجی | مالک: رضا حدادیان (مالک شرکت هواپیمایی وارش)

هوادار | مالک: علیرضا معصومی (مالک هلدینگ بازرگانی معصومی)

گل گهر | مالک: شرکت معدنی و صنعتی گل گهر سیرجان (کرمان)

نکته: اگر چه شرکت شرکت معدنی و صنعتی گل گهر سیرجان را در ظاهر می توان دربین شرکت های خصوصی قرار داد اما باتوجه به ترکیب هیات مدیره و سهامداران اصلی این شرکت (فولاد مبارکه اصفهان، گروه مدیریت سرمایه گذاری امید {۷۰% سهام مطعلق به بانک سپه}، سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات، توسعه معدنی و صنعتی صبانور، سرمایه گذاری سپه) ممکن است بتوان این شرکت را در زیرمجموعه شرکت های دولتی دسته بندی کرد.

ملوان | مالک: نیروی دریایی ارتش (۳۰%) + پژمان نوری و مازیار زارع (۷۰% بصورت موقت)

حسین قربان‌زاده رئیس سازمان خصوصی‌سازی در برنامه شب های فوتبالی شبکه ورزش (جمعه ۱۶ دی ۱۴۰۱) در خصوص بودجه تیم های صنعتی در لیگ ۲۲ گفت: سپاهان ۳۲۵ میلیارد تومان، مس رفسنجان و مس کرمان حدود ۲۰۰ میلیارد تومان و آلومینیوم ۱۳۰ میلیارد تومان در لیگ بیست و دوم هزینه کرده‌اند. حضور مدیرانی که در راس باشگاه های دولتی قرار می گیرند و میلیاردها تومان در یک فصل هزینه می کنند گاهی این ذهنیت را پدید می آورد نتایج بدست آمده و مبالغ هزینه شده هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. ممکن است یک تیم خصوصی به دلخواه خود هزینه کند اما آیا تیم دولتی که از هزینه هایش بیت المال نشات می گیرد توانایی دفاع از عملکرد خود در استان های بیشتر توسعه یافته را دارد؟ آیا دولت این هزینه ها را نباید برای توسعه استان های محرومتر اختصاص دهد؟

با بررسی ۲۵ لیگ ورزشی (در فصل ورزشی ۱۴۰۱-۱۴۰۲) در دو بخش آقایان و بانوان سعی می کنیم این ایده را که آیا “امکانات صنعتی و اقتصادی در تمامی استان های کشور بصورت یکسان توزیع شده است” را مورد آزمایش قرار دهیم. سعی شده تا لیگ های مورد بررسی به نحوی انتخاب شوند که هم اطلاعات شفاف در خصوصو آنها وجود داشته باشد هم تمامی استان های کشور حداقل یک نماینده در این لیگ ها داشته باشند.

باشگاه هایی که بیشترین تیم را در ۲۵ لیگ مورد مطالعه راهی مسابقات کرده اند:

باشگاه فولاد مبارکه سپاهان اصفهان: ۷ تیم

باشگاه ذوب آهن اصفهان: ۵ تیم

باشگاه مس کرمان: ۷ تیم

باشگاه مس رفسنجان: ۶ تیم

باشگاه پیکان: ۶ تیم

باشگاه سایپا: ۶ تیم

باشگاه فولاد خوزستان: ۳ تیم

باشگاه فولا هرمزگان: ۳ تیم

باشگاه های زیرمجموعه وزارت نفت: ۱۳ تیم

باشگاه های زیرمجموعه نیروهای مسلح: ۱۷ تیم

پس از مشاهده نقشه پراکندگی تیم های حاضر در ۲۵ لیگ مورد بررسی در دو بخش آقایان و بانون مشاهده می شود که استان تهران با ۶۲ تیم، استان کرمان با ۳۴ تیم، استان اصفهان با ۲۵ تیم، استان مازندران با ۲۳ تیم و استان خوزستان با ۱۹ تیم به ترتیب بیشترین حضور را در ۲۵ لیگ مورد بررسیبه خود اختصاص داده اند. می توان به وضوح به این نتیجه رسید که بیشترین سهم از مشارکت در تیم داری این استان ها بر عهده صنایع، معادن و شرکت های وابسته به صنعت نفت قرار دارد. شرکت هایی که زیر مجموعه وزارت خانه ها هستند یا به نحوی کل یا بخشی از هزینه آنها از طریق بیت المال تامین می شود.

از طریق نقشه پراکندگی فوق می توان ریافت که استان های بسیاری که جمعیت و مساحت قابل توجهی نیز دارند بدلیل توسعه یافتگی و توجه کمتر در دهه های اخیر، این رقابت را به چند استان صنعتی باخته اند. برای اثبات این مساله، یک مثال بسیار قابل توجه وجود دارد. استان کرمان با جمعیت ۳ میلیون و ۳۴۱ هزار نفری (منتشر شده توسط مرکز آمار ایران ۱۳۹۹)، نهمین استان پر جمعیت ایران محسوب می شود و ۱۱% از کل مساحت ایران را شمال می شود. ۳۴ تیم از این استان در ۲۵ لیگ مورد بررسی حضور دارند.

نکته قابل توجه در این بررسی این است که مجموع تیم های نماینده ۱۴ استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، سیستان و بلوچستان، کرمانشاه، کردستان، اردبیل، قزوین، لرستان، زنجان، چهارمحال و بختیاری، سمنان، ایلام، خراسان جنوبی و کهگیلویه و بویر احمد با جمعیت ۲۳ میلیون و ۷۰۶ هزار نفری (مجمع ۱۴ استان) و با مساحت بیشتر از ۴۳% کل کشور، تنها ۳۳ نماینده در ۲۵ لیگ مورد بررسی را به خود اختصاص داده اند.