علم بیوریتم ، علم پیش بینی عملکرد انسان با استفاده از درک ریتم‌های بیولوژیکی است.
در طول مسابقات یا تمرینات بارها از ورزشکاران شنیده ایم که میگویند “امروز، روز من نبود”، در واقع منظورشان این است که نتوانسته اند حداکثر عملکرد خود را به نمایش بگذارند.
گاهی ورزشکاران از تمرکز بالایی برخوردارند و توانایی یادگیری بالایی دارند، همان افراد در روزهای دیگر دچار حواس پرتی و اختلال در یادگیری و حافظه می‌شوند. همچنین گاهی در شرایط روحی خوبی قرار دارند و در زمان دیگر دچار احساسات منفی، افسردگی و بی حوصلگی می‌شوند. از نظر جسمانی گاهی ورزشکاران توانایی، مقاومت و تحمل بیشتری داشته و نیرومند و پرشور هستند و در روزهای دیگر احساس خستگی کرده و بیشتر مستعد ابتلا به بیماری و آسیب دیدگی هستند. به راستی چرا چنین حالت‌هایی در ورزشکاران رخ میدهد؟
------------------------------------
این تغییر حالات به خاطر وجود بیوریتم در سیستم بدن است. در واقع انرژی فیزیکی، حالات روحی و وضعیت احساسات و نیز توان فکری و قدرت یادگیری انسان‌ها به شکل دوره‌ای کم و زیاد می‌شوند؛ زیرا بدن انسان نمی‌تواند برای مدتی طولانی سطح بالایی از کارایی فیزیولوژیکی، روانشناختی و اجتماعی را حفظ کند. در واقع سطوح انرژی مختلفی در انسان وجود دارد که از بدو تولد فرد شروع به زیاد و سپس کم شدن می‌کنند؛ تکرار این دوره‌ها ادامه می‌یابد و تغییر این سیکل‌ها باعث تغییر حالات در انسان می‌شود.
علم بیوریتم ، علم پیش بینی عملکرد انسان با استفاده از درک ریتم‌های بیولوژیکی است. تئوری بیوریتم نشان میدهد که رفتار افراد تحت تأثیر سه چرخه بیولوژیکی جسمی، حسی (عاطفی) و ذهنی است که از بدو تولد شروع می‌شوند و در طول زندگی ادامه می یابند؛ چرخه جسمی ۲۳ روز طول میکشد و بر قدرت، سرعت، تحمل (سرسختی) و توانایی افراد برای مقاومت در برابر ابتلا به بیماری و آسیب دیدگی تأثیر میگذارد؛ چرخه ذهنی ۳۳ روز طول میکشد و مهارتهای فکری اعم از توانایی یادگیری، تفکر تحلیلی، منطق، قضاوت و تصمیمگیری انسان را تحت تأثیر قرار میدهد و چرخه عاطفی نیز ۲۸ روز طول میکشد و بر خلق و خو، احساسات و خلاقیت تأثیر میگذارد؛ هر کدام از این چرخه‌ها دو فاز دارد: مثبت و منفی.
نقطۀ بحرانی دقیقاً در مرز صفر و مرحلۀ گذر از ناحیۀ مثبت به فاز منفی و برعکس قرار دارد. این نقاط بسیار حساس‌اند و در این روزها هیچ چیز قابل حدس نیست و طبیعت، خلق و خو و رفتارهای جسمانی، حسی و ذهنی انسان به طرز پیش‌بینی ناپذیر و پرخاشگرانه‌ای تغییر می‌کند و در این روزها افراد، بیشترین کاهش عملکرد در چرخه را دارند. در این روزها با توجه به نقطۀ بحرانی در هر کدام از سیکل‌ها (ذهنی، حسی و جسمانی) تزلزل، ناپایداری و شوک در آن ریتم ایجاد می‌کند و موجب آشفتگی یا احتمال بروز خطا و اشتباه مربوط به سیکل موردنظر می‌شود؛ بنابراین به افراد توصیه می‌شود در این‌روزها بیشتر مراقب خود باشند و در فعالیت‌ها و امور مربوط به آن سیکل، دقت بیشتری داشته باشند.
شناخت چرخه‌های بیوریتم و استفاده از آن‌ها در ورزش برای ورزشکاران، مربیان و داوران حائز اهمیت زیادی می‌باشد؛ ورزشکاران با آگاهی از روزهای بحرانی خود، می توانند برنامه تمرینات و یا کارهای خود را به نحوی تنظیم کنند که ضریب خطا و احتمال آسیب‌دیدگی به حداقل رسانده شود، مربیان باید برنامه‌های تمرینی را براساس چرخه های بیوریتم ورزشکاران تعیین نمایند و هنگامی که دو ورزشکار در شرایط یکسانی هستند (جسمی، تکنیکی و غیره) برای شرکت در مسابقه، ورزشکاری را انتخاب نمایند که چرخه‌های بیوریتم او در شرایط بهتری در روز مسابقه باشد، همچنین برنامه کاری داوران را باید به نحوی تنظیم کرد که این افراد در روز (مسابقه) از چرخه‌های بیوریتم (به خصوص چرخه ذهنی) خوبی برخوردار باشند و در صورتی که داوری در روزهای بحرانی قرار داشت، بهتر است به جایشان از داورانی که در آن روزها سیکل مثبت دارند استفاده شود تا احتمال خطا در قضاوت به حداقل برسد.
یاریزان | علم بیوریتم در ورزش
مهشید قلی پور | دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی
