از آنجا که خواب یکی از قدرتمندترین ابزاری است که انسان برای تقویت سلامت جسم در اختیار دارد و بدن در هنگام خواب تحت فرایند مهم ترمیم قرار می‌گیرد و به مبارزه با بیماری، ترمیم زخم‌ها، تجدید تمرکز ، بهبودی از استرس‌های روزمره و… کمک می‌کند پس ضروری است که تمام انسان ها به این موضوع توجه ویژه داشته باشند و توجه به این موضوع در افزایش کارایی ورزشکاران نیز میتواند مهم باشد بنابراین بر اساس اهمیت موضوع در مقالات متعدد به بررسی اهمیت خواب از ابعاد مختلف اشاره خواهیم کرد.

مطابق با پژوهش تجربی صورت گرفته افراد را به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم کردند. به گروه کنترل اجازه ی یک خواب کامل دادند و در گروه آزمایش بقیه ی افراد را بیدار نگه داشتند روز بعد از آن ها MRI گرفته شد و واکنش عاطفی مغزشان مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش آمیگدال که یکی از قسمتهای اصلی تولید نیرو برای واکنشهای عاطفی از جمله واکنشهای عاطفی منفی است، بیشتر مورد توجه قرار گرفت و نتایج به دست آمده نشان داد:

------------------------------------

افرادی که خواب کامل داشتند در واکنش آمیگدال آن ها یک پاسخ مناسب وجود داشت. و کسانی که محروم از خواب بودند این قسمت از مغز در حالت بیش فعالی بود. تقریبا آمیگدال شصت درصد واکنش دهی بیشتری، در وضعیت کمبود خواب نشان میداد.

اما چرا نتایج به این صورت دیده میشد؟ چیزی که در ادامه کشف شد این بود که قسمت دیگری از مغز نیز به نام قشر جلوی مغز نیز در وضعیت خواب و بیداری ما تاثیر گذار است.

از آنجا که میتوان قشر جلوی مغز را تقریبا مانند مدیر عامل مغزتان در نظر گرفت و در واقع این بخش یکی از کاملترین قسمتهای مغز است. چرا که در سطح اجرایی، کنترل تصمیم گیری و واکنش‌دهی، خیلی خوب کار می‌کند. و یکی از قسمت هایی تحت کنترل آن همان مرکز عاطفی یعنی آمیگدال است.

حالا در مغز کسانی که خواب کافی داشتند، یک اتصال و ارتباط قوی در قشر جلوی مغز برقرار بود که مرکز عاطفی مغز را تنظیم می‌کرد. اما در ذهن کسانی که کم خوابی داشتند، ارتباط، اتصال درون قشر جلوی مغز و مرکز احساسات عمیق عاطفی مغز (آمیگدال) در واقع قطع شده بود. و در نتیجه، آمیگدال واکنش بسیار بیشتری به خاطر کمبود خواب نشان می‌داد. ما تقریبا بدون خواب همه تبدیل به یک پدال شتاب دهنده عاطفی می‌شویم، و نمی‌توانیم خودمان را کنترل کنیم. و به نظر می‌آید که این موضوع زمانی که کمبود خواب داریم از لحاظ یکپارچگی عاطفی میتواند دلیل از بند گریختگی ما باشد .

پس این اتفاق بدی است اگر ما از خواب کافی دور باشیم. اما معلوم است که وقتی خوابمان را پس می‌گیریم اتفاقات خوبی می‌افتد. خواب، و مخصوصا خواب مناسب و به موقع در واقع نوعی از کمک عاطفی اولیه را ارائه می‌دهد. چرا که در هنگام خواب شب است که تجربیات احساسی بد را که در طول روز داشته‌ایم، فراموش می‌کنیم. خواب تقریبا مانند داروی آرامبخش شبانه است که لبه‌های تیز خاطرات بد را می‌گیرد.

شاید این، زمان نیست که زخمها را شفا می‌دهد بلکه آن زمان در خواب است که بیماری عاطفی را درمان می‌کند. و اینجاست که وقتی روز بعد را شروع می‌کنیم می‌توانیم از عهده‌ی آن خاطرات عاطفی بر بیاییم.

یاریزان | چرا کمبود خواب ما را از نظر عاطفی بی منطق و بیش فعال می‌کند؟

پریسا آسمند | دانشجوی ارشد روانشناسی بالینی و مسئول کمیته روانشناسی هیات پزشکی ورزشی استان چهارمحال و بختیاری