قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با تدوین مقررات جامع و مدون، زمینه‌ساز رشد ورزش همگانی و قهرمانی، تقویت تربیت بدنی در نظام آموزشی و حمایت از حقوق ورزشکاران شده‌اند. این قوانین، ضمن توسعه زیرساخت‌ها و ترویج فرهنگ ورزش، نقش مهمی در ارتقای سلامت جامعه و ایجاد انسجام اجتماعی ایفا می‌کنند و توجه ویژه‌ای به ورزش بانوان دارند.
به گزارش یاریزان؛ قانون جمهوری اسلامی ایران به عنوان سند رسمی و پایه‌ای در حوزه ورزش و تربیت بدنی، چارچوب‌های حقوقی و اجرایی لازم را برای توسعه همه‌جانبه این حوزه فراهم کرده است. قوانین و مقررات مرتبط، نقش ورزش را در سلامت فردی، اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی مورد تأکید قرار داده‌اند. در ادامه به مهم‌ترین نکات مثبت این قوانین و مواد مرتبط اشاره می‌شود:
۱. حمایت از ورزش همگانی و قهرمانی
بر اساس ماده ۳ قانون تشکیل وزارت ورزش و جوانان (مصوب ۱۳۸۹)، این وزارتخانه موظف است سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه ورزش همگانی و قهرمانی را طراحی و اجرا نماید. همچنین ماده ۴ همان قانون، حمایت از ورزشکاران قهرمانی، استعدادهای برتر و ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ارتقای سطح ورزش حرفه‌ای را تصریح کرده است. این حمایت‌ها به‌گونه‌ای است که ورزش برای همه اقشار جامعه، به ویژه جوانان، قابل دسترسی و بهره‌برداری باشد.
۲. اهمیت تربیت بدنی در نظام آموزشی
ماده ۳۶ قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور (۱۳۸۹-۱۳۹۴) صراحت دارد که آموزش و پرورش موظف است با توجه به اهمیت سلامت جسمی دانش‌آموزان، برنامه‌های منظم تربیت بدنی را در مدارس گنجانده و اجرا کند. همچنین، ماده ۷۰ قانون نظام آموزش عالی بر ضرورت توجه به تربیت بدنی دانشجویان در دانشگاه‌ها تأکید دارد.
۳. ترویج فرهنگ ورزش و افزایش آگاهی عمومی
مطابق ماده ۵ قانون تشکیل وزارت ورزش و جوانان، یکی از وظایف اصلی این وزارتخانه، ترویج فرهنگ ورزش در سطح جامعه از طریق برگزاری مسابقات، همایش‌ها، جشنواره‌ها و فعالیت‌های رسانه‌ای است. علاوه بر این، ماده ۱۳ قانون توسعه ورزش همگانی (۱۳۹۲) به حمایت از پژوهش‌های علمی در حوزه ورزش و تربیت بدنی برای افزایش دانش و فرهنگ ورزشی جامعه اشاره دارد.
۴. حمایت از حقوق ورزشکاران و کادر فنی
مطابق ماده ۱۴ قانون کار (مصوب ۱۳۶۹)، ورزشکاران و مربیان در شرایط خاص، از حمایت‌های قانونی مربوط به بیمه، تامین اجتماعی و حقوق شغلی بهره‌مند می‌شوند. همچنین ماده ۱۲ قانون بیمه‌های اجتماعی (۱۳۷۳) حمایت‌های درمانی و مالی از ورزشکاران را تضمین می‌کند. ماده ۱۶ قانون تشکیل فدراسیون‌های ورزشی (۱۳۸۳) نیز به وظیفه حمایت از حقوق مادی و معنوی ورزشکاران و کادر فنی اشاره دارد.
۵. توسعه زیرساخت‌های ورزشی
ماده ۸ قانون تشکیل وزارت ورزش و جوانان، مسئولیت تأمین و توسعه اماکن ورزشی را به این وزارتخانه و نهادهای مرتبط محول کرده است. این ماده بر لزوم ایجاد امکانات ورزشی مناسب در تمام نقاط کشور، به ویژه در مناطق محروم و کم‌برخوردار تأکید دارد تا عدالت در دسترسی به ورزش برای همه افراد رعایت شود.
۶. نقش ورزش در سلامت جامعه و پیشگیری از بیماری‌ها
ماده ۴۵ قانون برنامه ششم توسعه (۱۳۹۶-۱۴۰۰) به ورزش به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر و ارتقای سلامت عمومی اشاره می‌کند و وزارت بهداشت و وزارت ورزش را مکلف به همکاری در جهت گسترش ورزش همگانی کرده است.
۷. ورزش و انسجام اجتماعی
ماده ۶ قانون برنامه ششم توسعه بر نقش ورزش در تقویت همبستگی ملی، ارتقای روحیه همکاری، ایجاد فضای رقابتی سالم و ترویج ارزش‌های اخلاقی در جامعه تأکید دارد. از این رو، سازماندهی فعالیت‌های ورزشی در قالب باشگاه‌ها، هیأت‌ها و انجمن‌های ورزشی، یکی از راهکارهای عملی برای تحقق این هدف است.
۸. توجه به ورزش بانوان
ماده ۷۲ قانون برنامه پنجم توسعه و همچنین ماده ۲۱ قانون تشکیل وزارت ورزش و جوانان، بر توسعه ورزش بانوان تأکید ویژه دارند. این مواد قانونی، برنامه‌های حمایت و رفع موانع فرهنگی، اجتماعی و زیرساختی را جهت افزایش مشارکت بانوان در فعالیت‌های ورزشی پیش‌بینی کرده‌اند.
قوانین جمهوری اسلامی ایران با رویکردی جامع، ورزش و تربیت بدنی را به عنوان ابزاری مؤثر برای ارتقای سلامت جسمی و روحی، تقویت ارزش‌های اخلاقی، ایجاد انسجام اجتماعی و توسعه فرهنگی در نظر گرفته‌اند. این قوانین با پیش‌بینی حمایت‌های مالی، حقوقی و توسعه زیرساخت‌ها، فضای مناسبی را برای رشد ورزش قهرمانی و همگانی فراهم کرده‌اند و با تأکید ویژه بر تربیت بدنی در نظام آموزشی و حمایت از حقوق ورزشکاران، پایه‌های یک جامعه سالم و پویا را مستحکم ساخته‌اند.
