ورزش هایی از قبیل بستکبال، فوتبال، فوتبال آمریکایی، تنیس و شنا مثال های خوبی از ورزش هایی می باشند که مصرف گلیکوژن در آن ها بالا بوده زیرا در این ورزش ها حرکات تند و استارت های سریع وجود دارد. در این مقاله به عوامل موثر بر تامین انرژی بدن و انرژی مصرفی ورزشکاران بر اساس شرایط جسمانی آنها خواهیم پرداخت.

------------------------------------

انرژی

سه سیستم متابولیکی انرژی بدن را تامین می نمایند که مسیر اول مسیر هوازی یا وابسته به اکسیژن است و دو مسیر دیگر غیر وابسته به اکسیژن که کراتین فسفات و گلیکولیز بی هوازی یا متابولیسم غیر هوازی می باشند. برتری هریک از این سیستم ها بر دیگری به دوره، شدت و نوع فعالیت فیزیکی بستگی دارد.

دانستن اینکه هر ورزشکار به کدام سیستم احتیاج دارد کلید برنامه ریزی تغذیه ای است. پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها به عنوان منبع سوخت برای تولید ATP  و انقباض عضله استفاده می شوند.

شدت ورزش در تعیین این که کدام نوع سوخت توسط عضلات منقبض شونده مورد استفاده قرار گیرد، دارای اهمیت فراوانی است. ورزش های شدید و با مدت زمان کوتاه به تولید ATP از مسیر غیر هوازی وابسته می باشند. به دلیل اینکه که اکسیژن در مسیر های غیر هوازی در دسترس نمی باشد.

ورزش هایی از قبیل بستکبال، فوتبال، فوتبال آمریکایی، تنیس و شنا مثال های خوبی از ورزش هایی می باشند که مصرف گلیکوژن در آن ها بالا بوده زیرا در این ورزش ها حرکات تند و استارت های سریع وجود دارد. درحالیکه در ورزش یا تمرینات با شدت متوسط یا ورزش هایی از قبیل پیاده روی سریع، هاکی، ژیمناستیک، دوچرخه سواری این حالت متفاوت خواهد بود .

مدت زمان تمرین یک بخش تعیین کننده برای نوع سوبسترای مصرفی در حین ورزش و تمرینات بدنی می باشد. برای مثال با افزایش مدت زمان ورزش، سهم چربی به عنوان سوخت برای تامین انرژی بیش تر خواهد شد.

یک جز بسیار مهم برای موفقیت در تمرینات و مسابقات ورزشی اطمینان از دریافت انرژی کافی برای تامین انرژی مصرفی و حفظ قدرت،  و تحمل توده ی عضلانی می باشد. میزان نیاز به انرژی و نوترینت ها براساس وزن، قد، سن، جنس، سرعت متابولیسم پایه و نوع، دفعات، شدت و طول مدت زمان فعالیت ورزشی و عوامل  محیطی مانند سرما، گرما و عرض جغرافیایی متغییر می باشد.

کسانی که در یک برنامه ی  آمادگی جسمانی معمولی (۴۰-۳۰دقیقه در روز سه بار در هفته) شرکت می کنند عموما  به  ۲۴۰۰-۱۸۰۰ کیلو کالری در روز نیاز دارند.  برای ورزشکارانی که ۹۰ دقیقه در روز تمرین می کنند ۵۰-۴۵ کیلو کالری به ازای کیلو گرم در روز توصیه می شود. ورزشکار ۵۰ کیلو گرمی که ۳-۲ ساعت در روز ۶-۵ بار در هفته ورزش می کند به ۱۰۰۰۰-۷۵۰۰ کیلو کالری (بسته به شدت و مدت مراحل مختلف تمرینی)  نیاز دارند .

در مقاله بعدی در مورد کربوهیدرات، پروتئین، چربی، ویتامین و املاح معدنی و دریافت کافی مایعات بحث خواهد شد .

اصول تغذیه ورزشی شنبه هر هفته در وبسایت یاریزان منتشر خواهد شد.

نویسنده : دکتر جلال مولودی متخصص تغذیه و رژیم درمانی